روغن زد وان یا روغن آب صابون یک سیال صنعتی چند منظوره است که در تراشکاری، ماشین کاری و عملیات فلزکاری به عنوان روانکار و خنک کننده استفاده می شود. این روغن با کاهش اصطکاک، کنترل حرارت، جلوگیری از خوردگی و تخلیه سریع براده ها، به افزایش عمر ابزار و بهبود کیفیت قطعات کمک می کند.
روغن زد وان (Z1) که با نام روغن آب صابون هم شناخته می شود، یک سیال صنعتی چند منظوره است که در فرآیندهای تراشکاری و فلزکاری به کار می رود. این روغن از ترکیب روغن پایه معدنی با مواد افزودنی ویژه ساخته شده و به شکل امولسیون در آب مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل خواص متنوع خود، در صنایع مختلف جایگاه مهمی دارد.
روغن زد وان چه کاربردی دارد؟
در زمان تراشکاری و ماشین کاری، تماس مستقیم ابزار فلزی با قطعات باعث اصطکاک و تولید حرارت بالا می شود. این شرایط علاوه بر ایجاد سایش و کاهش عمر ابزار، می تواند کیفیت قطعات تولیدی را هم تحت تاثیر قرار دهد. در چنین شرایطی استفاده از روانکار ضروری است. روغن زد وان به عنوان یک سیال روانکار و خنک کننده عمل کرده و از تماس مستقیم ابزار و قطعه جلوگیری می کند. در نتیجه، حرارت و اصطکاک کاهش یافته و فرسایش ابزارها به حداقل می رسد.
ویژگی های اصلی روغن زد وان
- روانکاری قوی: کاهش محسوس اصطکاک بین ابزار و قطعه فلزی.
- خنک کنندگی: جذب و کاهش حرارت ایجاد شده در حین براده برداری.
- تخلیه سریع تراشه ها: جلوگیری از تجمع براده روی سطح کار و ابزار.
- پایداری شیمیایی: کنترل PH و جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی قطعات.
- آنتی فوم بودن: جلوگیری از ایجاد کف یا حباب هنگام استفاده.
- افزایش طول عمر ابزار و ماشین آلات: محافظت در برابر سایش و حرارت زیاد.
این ویژگی ها موجب شده روغن Z1 در بسیاری از کارگاه ها و صنایع به عنوان یک گزینه مطمئن انتخاب شود.
موارد مصرف روغن Z1
از این روغن معمولا در فرآیندهایی استفاده می شود که برخورد مداوم و شدید سطوح فلزی رخ می دهد. برخی از مهم ترین کاربردهای آن عبارتند از:
- تراشکاری و فرزکاری
- سوراخکاری و برشکاری
- سنگ زنی و سمباده کاری ماشینی
- اره کاری و پروفیل سازی
- عملیات عمومی ماشین کاری
شرایط نگهداری و استفاده
- هرگز چند نوع مختلف روغن زد وان را با هم مخلوط نکنید.
- بشکه های محتوی روغن را تا قبل از مصرف به صورت افقی نگه دارید تا از دو فازی شدن جلوگیری شود.
- پیش از مصرف، ظرف روغن را به خوبی تکان دهید.
- روغن باید در انبارهای سرپوشیده و به دور از نور مستقیم خورشید، باران و برف نگهداری شود.
- بهترین دما برای نگهداری بین 5 تا 35 درجه سانتی گراد است.
- این روغن خاصیت خورندگی ندارد و می توان آن را در بشکه های فولادی ذخیره کرد.
نکات ایمنی و زیست محیطی
استفاده از روغن های نامرغوب می تواند مشکلاتی مثل چسبیدن براده ها به سطح کار، افزایش حرارت و کاهش عمر ابزار را به همراه داشته باشد. هنگام کار با روغن Z1 اگر تماس پوستی یا چشمی رخ داد، بهتر است ناحیه آلوده را با آب و صابون شستشو دهید. همچنین برای حفظ محیط زیست، روغن کارکرده باید به مراکز جمع آوری تحویل داده شود.